Verhoging ‘voorlopige’ sociale bijdragen anno 2023

Binnenkort valt het vervaldagbericht van de sociale bijdragen als zelfstandige voor het eerste kwartaal 2023 in de bus. Dan kan het gebeuren dat u zich even in uw koffie verslikt wanneer u het bedrag van de ‘voorlopige’ sociale bijdrage van 2023 opmerkt.

Sociale bijdragen worden – en dat reeds sinds een aantal jaren – berekend op het jaarlijkse nettobedrijfsinkomen. Dus de sociale bijdragen van 2023 worden principieel berekend op het nettobedrijfsinkomen van 2023.

Vroeger gebeurde dit op het netto-bedrijfsinkomen (= belastbaar inkomen) als zelfstandige van drie jaar terug. Dat netto-bedrijfsinkomen werd geherwaardeerd om het inkomen naar het prijsniveau van drie jaar later te brengen.

Dat netto-bedrijfsinkomen van drie jaar terug gebruikt men nu enkel nog als basis voor de berekening van een ‘voorlopige’ bijdrage van het jaar zelf. Het is immers niet altijd evident om het inkomen van het jaar zelf te schatten. Zo wordt dus voor de berekening van de ‘voorlopige’ sociale bijdragen 2023 het geherwaardeerde netto-bedrijfsinkomen van 2020 gebruikt. Wanneer dan later het netto-bedrijfsinkomen 2023 definitief is vastgesteld door de fiscus, wordt dan – naargelang de situatie – een regularisatie in min of meer toegepast.

Niets nieuws onder de zon, maar bij de berekening van de ‘voorlopige’ bijdragen 2023 weegt de herwaardering bijzonder zwaar door. De herwaarderingscoëfficiënt van het inkomen van 2020 bedraagt maar liefst 18,31% !

Voorbeeld :

• Netto-bedrijfsinkomen van 2020 bedraagt EUR 45.000,00
• Basis voor de voorlopige sociale bijdragen 2023 resulteert dan in 45.000 x 1,1831 = EUR
  53.239,50

De vraag is of dit de weerspiegeling is van een normale evolutie van het netto-bedrijfsinkomen over de periode 2020-2023. Zeker aangezien vooral bij zelfstandige bedrijfsleiders het zo is dat het maandelijks loon vrij gelijk blijft over meerdere jaren gelet op de hoge (para)fiscale druk op verloning en dat daardoor vaak alternatieve pistes worden gekozen om geld te onttrekken uit de vennootschap. Zo zal in veel gevallen de bezoldiging in 2020 (vb. EUR 45.000 om het verlaagd tarief in de vennootschapsbelasting op de eerste schijf van 100.000 EUR te claimen) in 2023 nog hetzelfde bedrag zijn.

De vraag rijst nu: moeten de stevig geherwaardeerde voorlopige sociale bijdragen 2023 gewoon betaald worden of kan u hieraan nog iets doen ?

1. Als u niets doet, moet u die berekende voorlopige sociale bijdragen betalen.
2. Als u denkt dat uw inkomen in 2023 hoger zal zijn, dan kan u best reeds een hogere berekeningsbasis doorgeven aan het sociaal verzekeringsfonds. Mocht dan in de loop van het jaar blijken dat het inkomen te hoog werd ingeschat, dan kan u de berekeningsbasis naar beneden aanpassen en het eerder teveel betaalde komt dan in een reserve te staan, die u kan aanwenden voor latere kwartaalbijdragen van het jaar.
3. Als u denkt dat uw inkomen zal dalen, of u weet dat uw inkomen gelijk blijft of slechts beperkt zal stijgen, dan kan u ook vragen om op een lager geschat netto-bedrijfsinkomen voorlopige sociale bijdragen te betalen. U hebt dus het recht om een lager geschat nettobedrijfsinkomen op te geven aan het sociaal verzekeringsfonds. Hiervoor dient in principe een bijzondere aanvraagprocedure gevolgd te worden.

Na de aanpassing ontvangt u dan een nieuw vervaldagbericht.

Stel in ons voorbeeld : u heeft dus het recht om het ongewijzigde inkomen van 45.000 euro als geschat netto-bedrijfsinkomen door te geven aan het sociaal verzekeringsfonds in plaats van het geherwaardeerde van 53.239,50 EUR.

Maar let wel op : indien achteraf zou blijken dat er te weinig sociale bijdragen werden betaald omdat de aangepaste berekeningsbasis te laag was, dan zal u een regularisatie ontvangen met verhogingen (een verhoging van 3% per verlopen kwartaal en een eenmalige 7% jaarverhoging). Dit kan aardig oplopen. Het is dus van belang bij een lager geschat netto-bedrijfsinkomen om dit goed op te volgen en desgevallend nog in te grijpen uiterlijk voor het jaareinde.

Wenst u de berekeningsbasis aan te passen voor de berekening van de sociale bijdragen 2023, neem dan dringend contact op met uw accountant. Deze kan, mits wij van u een volmacht hebben, deze procedure online doen!